Ahmet Mithat Efendi kimdir? Kısaca hayatı ve eserleri

Edebiyatımızın en üretken yazarlarından olan Ahmet Mithat Efendi, 1844 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Küçük yaşta babasını kaybedince ailesi geçim sıkıntısı çekti. Bundan dolayı Vidin’e giderek ağabeyinin yanına yerleştiler. Öğrenim hayatına buradaki bir mahalle mektebinde başladı.

Bir yıl sonra İstanbul’a dönerek Topkapı’da bulunan Sıbyan Mektebi’nde öğrenim görmeye başladı. Devlet görevlisi olan abisinin yanında önce Vidin’e daha sonra ise Niş’e gitti. Niş’te bulunduğu sırada Niş Rüştiyesi‘nden mezun oldu.

Ağabeyinin Rusçuk’a atanması üzerine o da yanında gitti. Burada memur olarak görev yaptı. Ayrıca Tuna gazetesinde de başyazarlık yaptı. Dönemin Tuna Valisi Mithat Paşa, ona kendi ismini verdi. 

1869 yılında Mithat Paşa Bağdat Valisi olunca Ahmet Mithat Efendi’yi de yanına aldı. Mithat Paşa’nın desteğiyle “Zerva” isimli bir gazete çıkardı. Burada bulunduğu sırada bir ders kitabı da kaleme almıştır.

1871 yılında ağabeyinin ölümünün ardından görevinden istifa ederek İstanbul’a döndü. Kendi matbaasını kurarak eserlerini bastı. İlk hikaye koleksiyonu olan “Letaif-i Rivayat” adlı eserini yayımladı. “Devir” ve “Bedir” gazeteleri ile “Dağarcık” dergisini çıkardı.

Yazdığı bir yazıdan dolayı Rodos’a sürgüne gönderildi. Rodos’ta bulunduğu sırada da yazmayı sürdürdü. Ayrıca burada bir okul kurdu. Af çıkmasıyla birlikte İstanbul’a döndü.

Bir dönem devletin resmi gazetesi olan Takvim-i Vekayi‘de görev yaptı. 1878 yılında Tercüman-ı Hakikat adlı bir gazete kurdu.

Bugün İstanbul Üniversitesi olarak bilinen Darülfunun‘da dersler verdi. 28 Aralık 1912 tarihinde hayatını kaybetti.

Edebi kişiliği

Ahmet Mithat Efendi’nin amacı halkı aydınlatmaktı. Bu sebeple sade ve anlaşılır bir dil kullanarak çok sayıda eser verdi. Edebiyatımızın en üretken yazarlarından biridir.

Ahmet Mithat Efendi’nin eserlerinden bazıları

Romanları

• Felatun Bey ile Rakım Efendi
• Çengi
• Paris’te Bir Türk
• Dürdane Hanım
• Yeryüzünde Bir Melek
• Henüz On Yedi Yaşında
• Müşahedat
• Hasan Mellah

Öykü

• Kıssadan Hisse
• Letaif-i Rivayat

Gezi

• Avrupa’da Bir Cevelan