Darülbedayi nedir, ne demek? Darülbedayi ne zaman kuruldu? Darülbedayi hangi padişah zamanında kuruldu? Darülbedayi kurumunu kim kurdu? İşte Darülbedayi hakkında kısaca bilgi.
Darülbedayi nedir?
“Güzellikler Evi” anlamına gelen Darülbedayi, 1914 yılında İstanbul Şehremini Belediye Başkanı Cemil Paşa‘nın öncülük etmesiyle kurulmuştur. Bu sırada tahtta 5. Mehmet bulunuyordu.
İstanbul’da bir konservatuvar kurmak isteyen Cemil Paşa, bunun için Fransa’dan ünlü tiyatro sanatçısı Andre Antoine‘i çağırdı. Onunla yaptığı toplantıyla birlikte dünya standartlarında bir tiyatro kurumunun geliştirilmesi için önemli bir adım attı.
Günümüzdeki Şehir Tiyatroları‘nın öncülü olan Darülbedayi, Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’tan beri süregelen tiyatro faaliyetlerinin kurumsallaşmasını ve tek bir çatı altına alınmasını sağlamıştır.
Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine Antoine ülkesine geri döndü. Çünkü, Osmanlı Devleti ve Fransa karşı ittifaklarda yer almıştı. Kurum, Antoine’ın dönmesinin ardından bir süre bocalamışsa da Raşit Rıza’nın çabasıyla yeniden toparlanmıştır. [1]
Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle resmi açılış tarihi ertelenen Darülbedayi, 1916 yılında tam olarak faaliyete geçti. O yıl sahnelenen “Çürük Temel” adlı oyunla ilk kez izleyicilere kapılarını açtı. Sahnelenen ilk yerli oyun ise Halit Fahri Ozansoy’un “Baykuş” adlı manzum eseri oldu. Bu oyunda başrolde Muhsin Ertuğrul yer aldı.
Kurumun ilk öğrencileri arasında Muhsin Ertuğrul, Peyami Safa, Ali Naci Karacan, Halit Fahri Ozansoy ve Behzat Butak gibi tanınmış isimler de vardı.
Almanya’ya giderek eğitim alan Muhsin Ertuğrul, 1921 yılında yurda döndükten sonra Darülbedayi’de yönetmen olarak görev yapmaya başladı. Ertuğrul, bir dönem kurumdan çıkarılmışsa da 1927 yılında yeniden kurumun başına getirilmiştir.
Darülbedayi, 1931 yılına gelindiğinde resmen İstanbul Belediyesi’ne bağlandı. Kısa bir süre sonra ise ismi “İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları” olarak değiştirildi. Günümüzde halen faaliyetlerini sürdürmektedir.
Kaynakça
[1] Kaya, Muhammed Emre. (2017). “Türkiye’de Tiyatro-Toplum İlişkisi (İBB Şehir Tiyatroları)”. (Yüksek Lisans tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü)
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.