Devlet nedir? Devlet nasıl ortaya çıktı? Devlet kavramına ilişkin bilinmesi gerkenleri kısaca derledik.
Devlet nedir?
Devlet, sınırları belirli bir toprak parçası üzerinde en üstün hükümet etme yetkisine sahip bir siyasi yapıdır.
En geniş anlamda devlet, bir grup insanın diğerleri üzerindeki egemenliği ilişkisinden ibaret olup buradaki ilişki meşru şiddet araçlarıyla desteklenen bir egemenlik ilişkisidir. [1]
“Devlet nedir?” sorusu Siyaset Bilimi’nin en önemli sorularından biri olmuş, bunun üzerine farklı cevaplar verilmiştir.
Hegel’e göre devlet
Hegel göre devlet, “objektif külli ruhun” kendini gerçekleştirmesinin nihai amacıdır ve tecrübeden bağımsız sadece bir ideal değildir. Aksine ahlaki idenin gerçekliğidir. Öne sürülen bu ahlakilik de özgürlük fikrinden başka bir şey değildir. Ona göre birey için bu hayatın en önemli ödevi, devletin bir üyesi olmaktır. [2]
Max Weber’e göre devlet
Max Weber ise devleti, “meşru şiddet” yetkisine sahip bir aktör olarak tanımlar. Ona göre devletin otoritesini sağlamanın yollarından biri, sahip olduğu “meşru şiddet”i kullanma yetkisidir. Fakat devletin otoritesini salt “meşru şiddet”e dayandırdığını düşünmemek gerekir.
1648 yılında yapılan Vestfalya Anlaşması ile birlikte modern ulus devlet biçimi doğmuştur.
Modern ulus devletin temel vasfı ise sınırları belli bir ülke üzerine yaşayan halkın ortak iradelerini yansıtan iktidarın en yüksek düzeydeki siyasal örgütlenmesi olmasıdır. [3]
Devletin unsurları
1933 yılında düzenlenen Montevideo Kongresi‘nde imzalanan sözleşmeye göre devletin dört temel niteliğe sahip olması gerekir:
- Belirlenmiş bir ülke
- Sürekli bir halk topluluğu
- Bağımsız ve merkezi bir otorite
- Egemenlik
Devlet nasıl ortaya çıkmıştır?
Devletin ilk defa ne zaman ve nasıl ortaya çıktığına ilişkin sosyal bilinciler arasında görüş birliği yoktur. Ancak bugünkü anlamıyla, modern devletin ortaya çıkışı 15. ve 16. yüzyıllarda gerçekleşmiştir. Modern devlet, Avrupa’da feodalitenin çöküşünün ardından ortaya çıkmıştır.
Devletin kökenine dair çeşitli teoriler ortaya atılmıştır. Bunlar şöyle: aile teorisi, biyolojik teori, toplumsal sözleşmeci teori, İbn-i Haldun‘un teorisi ve ekonomi teorisi. Bunlar içinde en öne çıkanı ise toplumsal sözleşmeci teoridir. Bu teoriye göre, devlet insanların kendi iradeleriyle oluşturdukları sözleşmeler sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu teoriye katkıda bulunan düşünürler Thomas Hobbes, Jean-Jacques Rousseau ve John Locke’tur.
Kaynakça
[1] Davut Dursun, Siyaset Bilimi, 8. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2016, s.148
[2] Songül Demir, Siyasal Düşünceler Tarihi (Editörler: Hamit Emrah Beriş, Fatih Duman), 2. Baskı, Ankara, Orion Kitabevi, 2017, s. 816
[3] Davut Dursun, Siyaset Bilimi, 8. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2016, s.147
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.