F-35 meselesi: Bugüne kadar neler yaşandı, son durum nedir?

F-35 savaş uçaklarının teslimi, bir süredir Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde en önemli gündem maddesini oluşturuyor. Taraflar, karşılıklı açıklamalarına her geçen gün bir yenisini ekliyorlar. Peki, F-35 meselesinde bugüne kadar neler yaşandı? F-35 savaş uçaklarının özellikleri nelerdir? Türkiye, projenin neresinde yer alıyor? İşte, F-35 meselesi hakkında merak edilenleri ve son durumu sizler için derledik.

F-35’İN ÖZELLİKLERİ 

F-35 projesi, ABD’nin dev savunma şirketi Lockheed Martin tarafından yürütülüyor. Özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Havadan havaya ve havadan karaya saldırı yeteneğine sahip olup gemisavar füzeleri de atabilmekte.
• F-35’ler düşük görünürlük özelliğine sahip olup radara yakalanmamaktadır.
• F-35’lerde bulunan DAR sistemi, 360 derece görüş açısı sağlamaktadır.
• Menzili 2 bin 200 kilometre, dahili yakıt kapasitesi ise 8 bin 278 kilogramdır.
• Azami hızı 1932 km/s, azami irfitası ise 60 bin feet.

TÜRKİYE’NİN PROJEDEKİ ROLÜ 

F-35 projesine 1999 yılında katılan Türkiye, aynı zamanda projenin 9 üretici ortağından biridir.

F-35’lerin çeşitli parçaları Türk firmalar tarafından üretiliyor. Bu firmalardan bazıları şunlardır: ASELSAN, ROKETSAN TÜBİTAK, TUSAŞ-TAI, Kale Havacılık, AYESAŞ.

TÜRKİYE NE KADAR SİPARİŞ VERDİ?

Türkiye’nin sipariş verdiği F-35 sayısı 120‘dir. 2018’in Haziran ayında ilk uçağın teslimatı için tören düzenlendi. Genelkurmay Başkanlığı ise Türk pilotların ABD’de eğitimlerini sürdürdüğünü açıkladı.

ABD NEDEN TESLİM ETMİYOR?

ABD Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Wess Mitchell, 2018’in Haziran ayında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini satın alması halinde F-35’lerin teslimi dahil bazı yaptırımlarda bulunacaklarını söyledi.

2018’in Ağustos ayında ABD NATO Parlamenter Asamblesi Başkanı Michael Turner, beraberindeki dört kişilik bir heyetle Türkiye’ye geldi. Yaptıkları görüşmeler sırasında, Türkiye’nin S-400’den vazgeçmesi halinde F-35’lerin teslimi konusunda herhangi bir sıkıntı yaşanmayacağını bildirdiler.

ABD Başkanı Donald Trump, ABD Temsilciler Meclisi ve ABD Senatosundan geçen F-35’lerin Türkiye’ye satışını erteleyen yasayı onayladı. Karara gerekçe olarak ise Rahip Brunson’ın tutuklanması ve Rusya’dan S-400 satın alınmasını gösterdi.

ABD tarafından bu karar alınmadan önce ilk uçakların 2019’un Kasım ayında teslim edilmesi planlanıyordu.

Mayıs ayında ABD’li senatörler tarafından F-35’lerin Türkiye’ye teslimatını engellemeyi öngören bir tasarı sunuldu.

Pentagon sözcüsü, 1 Nisan günü yaptığı açıklamada, üretici ortaklardan Türkiye’ye F-35 savaş uçağı parçalarının teslimatını durdurduklarını açıkladı.

F-35 savaş uçakları: Özellikleri neler? Türkiye’ye ne zaman teslim edilecek?

ABD’li heyet: S-400’den vazgeçin F-35’leri alın