Katip Çelebi kimdir? Katip Çelebi’nin eserleri nelerdir? Katip Çelebi’nin hayatı ve eserleri hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca derledik.
Katip Çelebi kimdir?
Asıl adı “Mustafa” olan Katip Çelebi, 1609 yılında İstanbul’un Unkapanı semtinde dünyaya geldi. Dördüncü Murat döneminde girişilen çeşitli seferlerde katiplik yaptığı için “Katip Çelebi” olarak tanınmıştır. Babasının görevinden dolayı iyi bir eğitim alma imkanına sahip olmuştur. Küçük yaştan itibaren dönemin ünlü bilginlerinden özel dersler aldı.
1622 yılında Anadolu Muhasebesi Kalemi‘nde çalışmaya başladı. Ordunun defterini tutmakla görevli olan Katip Çelebi, Abaza Mehmed Paşa isyanının bastırılmasında, Bağdat, Revan ve Halep seferlerinde bulundu. 1635 yılında İstanbul’a dönerek kendisini tamamen ilmi çalışmalara verdi.
Kendisine kalan mirasın büyük bir bölümünü kitaplara harcadı. Farklı alanlarda çok sayıda kitap okudu. Bu sırada A’rec Mustafa Efendi, Kürt Abdullah Efendi, Keçi Mehmed Efendi ve Kadızade Efendi’den ders aldı.
Memuriyetteki rütbesi yükseltilmediği için kalemdeki görevinden ayrıldı, ancak 1649 yılında memurluğa geri döndü. Katip Çelebi, 1657 yılında hayatını kaybetti.
Katip Çelebi’nin bazı eserleri
Yaşamı boyunca coğrafyadan tarihe, tıptan tasavvufa farklı alanlarda çok sayıda eser kaleme aldı. Eserlerinin birçoğu yabancı dillere de çevrildi. Bu eserlerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
Cihannüma: Bu eser, Türk coğrafyacılık tarihinde yeni bir çağ açmıştır. Eserde, genel coğrafi bilgilere ve belirli ülkelerin coğrafi özelliklerine yer verilmiştir.
Keşfü’z Zünun: Arapça bir bibliyografya sözlüğü olup, 14 bin 500 adet kitap ve risalenin adları ile yazarlarına yer verilmiştir.
Takvimü’t-Tevarih: Eserde, Adem Peygamber’den başlayarak 1648 yılına kadar geçen olaylar, kronolojik bir sırayla verilmiştir. Yabancı dillere de çevrilmiştir.
Türkçe Fezleke: 1591 ile 1654 yılları arası Osmanlı tarihini anlatmaktadır.
Tuhfetü’l-Kibar Fi Esfari’l-Bihar: Osmanlı Devleti’nin denizcilik tarihi, kuruluşundan itibaren 1656 yılına kadar anlatılmaktadır.
Mizan-ül-Hakk fi ihtiyar-il-ehak
Kanunname
Tütün Risalesi
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.