Keşmir: Pakistan ve Hindistan arasında bitmeyen sorun

Keşmir sorunu… Pakistan ile Hindistan arasında yıllardır bir türlü çözülemeyen ve zaman zaman şiddetini artıran bir sorun. Peki, Keşmir sorunu ne zaman ve nasıl başladı?

NE ZAMAN BAŞLADI?

Keşmir sorunu, 1947 yılında bölgedeki İngiliz sömürgeciliğinin tasfiye edilip bağımsızlığın kazanılmasından sonra başladı.

NASIL ORTAYA ÇIKTI?

İngilizlere karşı Ulusal Kongre Hareketi adı altında birlikte hareket etmiş olan Hindularla Müslümanlar, İngilizlerin bölgeden çıkarılmasının ardından Hindistan ve Pakistan olmak üzere iki ayrı devlet kurdu. Sorun da tam bu noktada başladı…

İngilizlerin yönetimi altında bölgede yaklaşık 570 prenslik vardı. Bağımsızlığın ardından bu prenslikler, Hindistan ve Pakistan’dan birini seçtiler. Fakat iki bölgede sorun ortaya çıktı: Keşmir ve Haydarabad. Keşmir’de halkın büyük çoğunluğu Müslüman olmasına karşın Hindu bir prens varken, Haydarabad’da halkın büyük çoğunluğu Hindu olmasına karşın Müslüman bir prens vardı.

KEŞMİR VE HAYDARABAD

Böylesi bir ortamda Hindistan ordusu ani bir saldırı sonucunda Haydarabad‘ı ele geçirdi. Daha sonra Keşmir’in Hindu prensi Hindistan’a katılma kararı alınca, Hindistan ordusu bu kez başkent Srinagar’ın da dahil olduğu Keşmir’in üçte ikilik bölümünü işgal etti. Hindistan’ın bu girişimine karşılık Pakistan ordusu Keşmir’in kuzey bölgelerini ele geçirdi.

İki ülke arasındaki sorun Birleşmiş Milletler‘e (BM) taşındı. Buradan Keşmir’de plebisit (halk oylaması) yapılması kararı çıktı. Ancak bu zamana kadar öngörülen oylama hiçbir şekilde yapılamadı. Hindistan, Keşmir için oylama yapılmasına yanaşmadı. 1957 yılında ise Keşmir’deki işgal ettiği bölgeleri resmen topraklarına kattığını duyurdu.

Böylece Keşmir topraklarının güneyi Hindistan, kuzeyi Pakistan, doğusunun bir kısmı da Çin’in elindeydi.

İKİ ÜLKE ARASINDAKİ SAVAŞLAR

Keşmir’de Müslüman ve Hindular arasında başlayan çatışmalar sonucunda, Hindistan ile Pakistan arasında 1957 yılında savaş yaşandı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin ateşkes çağrısı sonucunda savaş sonlandı. 1999 yılında da iki ülke arasında savaş yaşandı.

Her iki ülke de nükleer silaha sahiptir. Nükleer silah geliştirebilmek için “Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması“na taraf olmamışlardır.