Kıdem tazminatı: Nedir, nasıl alınır, nasıl hesaplanır?

Asgari ücrete yapılan zamla birlikte kıdem tazminatı taban ve tavan ücretlerinde değişiklikler oldu. Öte yandan kıdem tazminatı anlaşmazlıklarında değişikliğe gidilerek arabuluculuğa başvuru zorunlu hale getirildi. İşte kıdem tazminatı hakkında detaylar…

Kıdem Tazminatı nedir?

Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin belirli sebeplerle sona erdirilmesinin ardından işçinin çalıştığı süre ve ücreti doğrultusunda belirlenen miktarın işveren tarafından ödenmesidir.

Kıdem tazminatı taban ve tavan ücreti 

Kıdem tazminatı taban ücreti, asgari ücrete yapılan zamla birlikte 2 bin 29 liradan 2 bin 558 liraya yükseldi.

Kıdem tazminatı tavan ücreti ise 5 bin 434 liradan 6 bin 17 liraya yükseldi.

10 yıllık bir çalışan ne kadar kıdem tazminatı alabilir?

Buna göre 10 yıllık bir çalışan taban ücret olarak 20 bin 290 lira kıdem tazminatı alacakken, değişikliğin ardından 25 bin 580 lira kıdem tazminatı alacak. 10 yıllık bir çalışan tavan ücret olarak ise 54 bin 340 lira kıdem tazminatı alacakken, değişikliğin ardından 60 bin 170 lira kıdem tazminatı alacak.

Kıdem tazminatı almanın şartları neler?

Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için şu koşullar aranmaktadır:

1. En az bir bir yıl yıl çalışmak olmak. Buna göre bir yıldan az çalışan bir işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Sürenin hesaplanmasında aynı işverenin farklı işyerlerinde çalışan süreler toplu bir şekilde değerlendirilir.

2. İş sözleşmesi, belirli fesih halleriyle sona ermiş olmalıdır. Bu fesih hallerini ayrıntılı olarak şu şekilde sıralayabiliriz:

♦ İşçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı durumları hariç olmak üzere, sözleşmenin işveren tarafından hangi sebeple olursa olsun feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödenmesi zorunludur.

♦ Askerlik görevini yerine getirmek için işten ayrılan bir işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Yargıtay’ın kararına göre işçinin celp dönemi ertelense dahi kıdem tazminatı hakkı düşmez.

♦ İşçinin ölümü nedeniyle iş sözleşmesinin sona ermesi. Bu durumda kıdem tazminatı işçinin yasal mirasçılarına ödenmektedir.

♦ Kadın işçilerin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde kendi isteği ile iş sözleşmesini sona erdirmesi.

♦ Kanunda belirtilen yaşlar dışında kalan ve diğer şartları yerine getirerek emekli olmak için öngörülen sigorta ve prim ödeme süresini tamamlayarak kendi isteği ile iş sözleşmelerini fesih edenler kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır.

♦ İş sözleşmesinin işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları ve işçinin sağlık sebeplerinden dolayı fesih edilmesi halinde kıdem tazminatı hakkı ortaya çıkacaktır.

Kıdem tazminatının hesaplanması

Kıdem tazminatında, her geçen tam yıl için otuz günlük brüt ücretin tutarında ödeme yapılır. Bir yıldan artan süreler olması halinde oranlama yapılarak toplam tutara eklenir. Kıdem tazminatında süre hesaplaması yapılırken ücretsiz izin ve tutukluluk süresi dikkate alınmaz.

Kıdem Tazminatı= İşçinin Kıdem Yılı x Aylık Kıdem Tazminatı Ücreti

Kıdem tazminatında işçinin son aldığı ücret esas alınır. Bu ücrete, işçiye sağlanmış olan çeşitli sosyal yardımlar da dahil edilir.

Zamanaşımı süresi ne kadar?

Kıdem tazminatı için belirlenen zamanaşımı süresi 10 yıldır.

Arabuluculuk zorunlu hale geldi!

2019 yılında başlatılan yeni uygulamayla birlikte, kıdem tazminatı anlaşmazlıklarında arabulucuya başvuru dava şartı haline getirildi. Buna göre arabulucuya başvurmadan açılan davalar kabul edilmiyor.

Arabulucuya başvuru yapıldığında iki taraf için de anlaşma zorunluluğu bulunmuyor. Anlaşmayı kabul etmeyen taraf dava açabilme hakkına sahip.

Yorumlar

Bir yanıt yazın