Marshall Planı nedir, amacı nedir, kim imzaladı?

Marshall Planı nedir? Marshall Planı’nın amacı nedir? Marshall Planı’nı kim imzaladı? Marshall Planı’nın Türkiye’ye etkileri neler oldu? Bu konu hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca derledik.

Marshall Planı nedir?

Marshall Planı, ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’nın ardından harap olmuş Avrupa ekonomilerine destek olmak amacıyla başlattığı yardım paketidir.

Marshall Planı’nın amacı nedir?

İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte Avrupa ekonomik olarak tam anlamıyla çöküş içerisindeydi. Savaş birçok şehri harap etmiş, bu da halkta huzursuzluklara neden olmuştu. Bu ortamda Sovyetler Birliği’nin desteğini alan komünist partiler Batı Avrupa’da büyük bir güç kazandı. Kızıl Ordu’nun girdiği Orta ve Doğu Avrupa’da komünist yönetimler kurulmuştu bile. Tüm bunlar ABD için tedirgin edici bir durumdu. Bunu engellemenin yolu ise Avrupa ülkelerine maddi destek vermekti. Ayrıca Avrupa ekonomisinin düzelmesi, ABD’nin ihracatına da olumlu katkıda bulunacaktı.

ABD Dışişleri Bakanı General Marshall, 1947’de Harvard Üniversitesi’nde yaptığı bir konuşmada, ABD’nin dünya ekonomisinin düzelmesi için elinden gelen her türlü yardımı yapması gerektiğini söyledi.

Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü

12 Temmuz 1947’de İngiltere, Fransa, Avusturya, Türkiye, Yunanistan, Danimarka, İzlanda, İsviçre, İtalya, Lüksemburg, Portekiz, Hollanda, Norveç, İsveç ve İrlanda’dan gelen temsilciler, Paris’te bir araya geldi ve Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nı kurdular. Bu örgütün amacı Avrupa ülkelerinin ihtiyaçlarını belirlemekti.

Marshall Planı’nı neticesinde en çok yardım alan ülkeler İngiltere, Fransa ve Almanya oldu.

Marshall Planı’nın Türkiye’ye etkileri

ABD yönetimi, başlangıçta Türkiye’nin Marshall Planı’na dahil olmasına karşı çıktı. Onlara göre yardımlar, savaşa girmiş ve savaşın tüm olumsuzluğunu yaşamış ülkelerin ekonomilerine destek olmak için yürürlüğe sokulmuştu.

Türkiye, 1948 yılında yardım planına dahil edildi. Bu kapsamda 1948 ila 1952 yılları arasında 350 milyon dolar değerinde ekonomik yardım aldı. Yardımlar için bazı şartlar da koyulmuştu. Bunlardan en dikkat çekeni ise Türkiye’nin alacağı yardımları tarım ve ulaşım alanında kullanılmak zorunda olmasıydı. Yani sanayileşme için kullanamazdı.