Mevlevilik nedir? (Kısaca)

Mevlevilik nedir? Mevlevilik nasıl ortaya çıktı? Mevleviliğin özellikleri nelerdir? İşte Mevlevilik hakkında kısaca bilgi.

Mevlevilik nedir?

Mevlevilik, Mevlana’nın vefatından sonra ortaya çıkmış ve onun görüşleri ve düşünceleri üzerine temellenmiş bir tarikattır.

Mevlana, yaşamı boyunca hiçbir zaman tarikat lideri olmak gibi bir düşünceye sahip olmamıştı. Fakat fikirleri ve düşünceleri hızla dünyanın çeşitli yerlerine yayılıyordu.

Mevlevilik nasıl ortaya çıktı?

Mevlana’nın vefatının ardından öğrencisi olan ve Mesnevi’nin yazılmasına vesile olan Hüsameddin Çelebi topluluğa sahip çıktı. Onun döneminde Mevlana’nın kabri üzerine türbe yaptırıldı. Öte yandan sema gösterisi ve Mesnevi okumak için de özel yerler inşa edildi.

Hüsameddin Çelebi’nin vefatının ardından ise yerine Mevlana’nın oğlu Sultan Veled geçti. Mevlevilik tarikatının kurucusu konumunda olmuştur. Onun döneminde bir tarikat merkezi inşa edildi. Ayrıca Mevlevi tekkelerinde uygulanacak kuralları da saptadı.

Sultan Veled vefat edince yerine oğlu Ulu Arif Çelebi geçti. Ulu Arif Çelebi, Mevleviliğin farklı diyarlara yayılmasında büyük başarı sağladı.

Konya’daki merkezin ardından sırasıyla Karaman, Manisa, Edirne, Tire, Galata, Yenikapı, Kasımpaşa, Beşiktaş ve Üsküdar Mevlevihaneleri açıldı. Mevlevihaneler, daha sonraki süreçte Bağdat’tan Belgrad’a Libya’dan Girit’e kadar uzandı. [1]

[ilgiliMakale icerik_id=”4059″]

Mevleviliğin özellikleri

Gerçek bir Mevlevi olabilmek için en öncelikli şart “çile” olarak adlandırılan bir süreçten geçmektir. Tekkeye intisap etmek isteyen kişinin başvurusu Şeyh Efendi tarafından kabul edilirse, “çile” olarak adlandırılan ve 1001 gün süren süreç başlar. Bu süreçte her türlü zor ve ağır iş yapılırdı. Başarılı bir şekilde geçildiğinde artık Mevlevi dedesi olunurdu.

Mevlevilik ve Osmanlı padişahları

Mevlevilik, hiçbir zaman siyasete karışmamıştır. Osmanlı padişahlarına çelebi efendilerin kılıç kuşandırdığı günlerde bile böyle bir durum görülmemiştir.

Osmanlı Devleti’nde padişahlar ile Mevleviler arasındaki ilişki genellikle iyi olmuştur. Hatta Üçüncü Selim gibi bazı Osmanlı padişahları bizzat tarikata girmişlerdir. Mevlevilere ilk desteği veren padişah Sultan İkinci Murat olmuştur. Edirne’de bir Mevlevihane’nin açılmasını sağlamıştır. [2]

Kaynakça

[1] KARA Mustafa, “Doğumunun 800. Yılında Mevlana ve Mevlevilik“, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:1 (2006), s. 10-13

[2] AKGÜNDÜZ Murat, “Mevlevilik ve Osmanlı Padişahları“, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:18 (2007), s. 37

GÜNER Ahmet ve KARADENİZ Hakkı, “Günümüzde Mevlevilik” ve “Mevleviliğin Gelişmesi”, Milliyet, 23.05.1986 ve 24.05.1986