Muhafazakarlık nedir?
Muhafazakarlık, gündelik hayatta geleneklere bağlılığı ve değişime karşı daha ılımlı bir tavrı ifade etmektedir. Siyasi ideoloji olarak anlamı ise değişime karşı muhafaza etmeyi savunan, geleneklere ve toplumsal deneyime vurgu yapan bir düşünce akımıdır.
Muhafazakarlığın tarihsel gelişimi
Muhafazakarlığın ortaya çıkışı 19. yüzyılda gerçekleşmiştir. Fransız Devrimi‘nin hızlı bir şekilde meydana getirdiği siyasi, sosyal, toplumsal ve ekonomik değişikliklere duyulan bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla muhafazakar düşüncenin temelini, değişime karşı düzen ve istikrar kavramları oluşturmaktadır.
Edmund Burke
İngiliz siyaset bilimci Edmund Burke, muhafazakar düşüncenin temellerini “Fransa’daki Devrim Üzerine Düşünceler” adlı eseriyle atmıştır.
Muhafazakar düşüncenin öğeleri
Gelenek: Değişime karşı mesafeli yaklaşan muhafazakarlar, geleneklere, tecrübeye ve köklü kurumlara vurgu yapmıştır. Geçmişteki kurumlar gelecek kuşakların yararı için korunmalıdır. Geleneklerin toplumsal anlamda aidiyet duygusunun gelişimine katkı verdiğine inanmaktadırlar.
Organik toplum: Muhafazakar düşünce, toplumu canlı bir organizma olarak görürler. Buna göre toplum bireyden önce gelir ve insanlar toplum dışında var olamayacaklardır. Toplumdaki herkes ödev ve yükümlülüklerinin farkında olmalıdır.
Hiyerarşik toplum: Muhafazakar düşüncede toplumun doğası gereği sosyal tabakalar ve hiyerarşi mevcuttur. Toplumdaki eşitsizliğin normal bir durum olduğunu savunurlar. Toplumsal eşitliğin sağlanmasını gerçekçi bir şey olarak görmezler.
İnsanın kusurlu oluşu: Muhafazakarlar insanın kusurlu bir varlık olduğuna vurgu yaparlar. Onlara göre insan, doğası gereği ahlaki yozlaşmaya yatkın, kusurlu ve eksiktir. Ayrıca dünya insan aklının kavrayamacağı ölçüde karmaşıktır. Bu sebeple soyut fikirlere şüpheyle yaklaşmışlar ve tarihsel somutluğa, deneyime ve geleneklere önem vermişlerdir. Onlara göre insan doğası gereği güven ve istikrar ister.
Mülkiyet: Muhafazakarlara göre mülkiyet insana güven hissi vermektedir.
Muhafazakar yeni sağ
1970’li yıllarda ABD’de ortaya çıkan bu düşünce akımı, toplumdaki otorite ve liderliğin önemine vurgu yapmıştır. Otoriteyi, toplumda istikrarı ve disiplini sağlayacak bir güç olarak görürler.
Muhafazakar düşüncenin önemli temsilcileri
Edmund Burke: “Fransa’daki Devrim Üzerine Düşünceler” adlı eseri, daha önce belirtildiği gibi muhafazakar düşüncenin temellerini oluşturmaktadır.
Friedrich von Hayek: “Özgürlüğün Anayasası” ve “Hukuk, Yasama ve Özgürlük” adlı eserleriyle muhafazakar düşüncenin gelişimine katkı vermiştir.
Michael Oakeshot
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.