Türk edebiyatında deneme türünün en yetkin ismi olarak kabul edilen Nurullah Ataç kimdir? Nurullah Ataç’ın eserleri nelerdir? İşte Nurullah Ataç’ın hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında kısaca bilinmesi gerekenler.
Nurullah Ataç kimdir?
Asıl adı “Ali Nurullah Ata” olan Nurullah Ataç, 21 Ağustos 1898 tarihinde İstanbul’un Beylerbeyi ilçesinde dünyaya geldi. Babası Hammer’in “Osmanlı Devleti Tarihi” adlı kitabının çevirisini yapan Mehmet Ata Bey, annesi ise Münire Hanım’dır.
Mekteb-i Sultani‘de dört yıl öğrenim gördükten sonra, eğitimini İsviçre’de sürdürmeye karar verdi. Bir süre burada öğrenim gördü, ancak babasının vefat etmesi üzerine İstanbul’a döndü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne kaydoldu, ancak mezun olamadı.
İlk yazısı, 1921 yılında “Dergah” adlı dergide yayımlandı. Yazısının konusu, Ahmet Haşim‘in “Göl Saatleri” adlı eseriydi. Bu dönemde şiir de yazıyordu, ancak kendi deyimiyle “Şair olamayacağını” anlayınca şiiri bırakarak eleştiri ve deneme üzerine yoğunlaştı.
Nurullah Ataç, 1922 yılında Akşam gazetesinde yazmaya başladı. Önceleri ağırlıklı olarak tiyatro üzerine yazmış, daha sonra ise çeşitli yapıtlar ve dil sorunları üzerine yazılar yazmıştı. Daha sonraki yıllarda kaleme aldığı deneme ve eleştirileri Milliyet, Posta, Hakimiyet-i Milliyet ve Son Havadis gazetelerinde yayımlanmıştır. Nurullah Ataç, 17 Mayıs 1957 tarihinde hayatını kaybetti.
Nurullah Ataç’ın edebi kişiliği
Nurullah Ataç edebi kişiliği hakkında şu bilgileri verebiliriz:
Kendisini Türkçenin arınmasına adamıştır. Süsten uzak, yalın ve açık bir anlatımı benimsemiştir. Yazılarında devrik cümleleri çokça kullanmıştır. Türk edebiyatında deneme türünün en yetkin ismi olarak kabul edilmektedir.
Can Yayınları’nın sahibi Erdal Öz onun için şunları söylüyordu: “Ataç, ne düşünüyorsa, ne yazıyorsa, okuruyla paylaşarak, okurunu küçümsemeden, büyük bir ustalıkla onu kendi düzeyine çıkararak yazardı. Ne dipnotlu bilgiçlik, ne bilgisizliği örten anlaşılmaz cümleler, ne örtülü bir aşağılık kompleksi, hiçbiri… Apaçık düşünür, apaçık yazardı. Her türlü gericiliğe, tutuculuğa karşı çıkarken de sözünü esirgemez, konuşma dilinin o kıpırtılı apaçıklığı içinde öfkeyle, inatla yazardı yazılarını.” [1]
Nurullah Ataç’ın eserleri
Nurullah Ataç eserleri liste halinde şöyle:
- Günlerin Getirdiği
- Söz Arasında
- Günce
- Karalama Defteri
- Okuruma Mektuplar
- Diyelim
- Ararken
- Sözden Söze
- Prospero ile Caliban
- Söyleşiler
- Günce 1-2
- Dergilerde
Kaynakça
[1] “Ataç’ın Dönüşü”, Milliyet gazetesi, 03.02.1989, s. 10
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.