OHAL Kalkınca Ne Olacak?

OHAL, bugüne kadar 7 kez üçer aylık süreler halinde uzatıldı. Bu süreçte 31 tane OHAL Kanun Hükmünde Kararname’si (KHK) çıkarıldı. 

OHAL kaldırılınca KHK’larla yapılan yapısal düzenlemeler TBMM’de yasalaştırıldığı için kalıcı olacak, ama özellikle güvenlik ve yetki konularındaki birçok uygulama da otomatik olarak geriye dönülecek.

OHAL’in kaldırılmasıyla birlikte yürürlükten kaldırılacak olan uygulamalar, Anayasa’da OHAL süresince sınırlı olanlar” başlığı altında toplanmakta.

Buna göre gözaltı sürelerinde değişiklikler olacak. İlk KHK ile 30 gün çıkarılan göz altı süresi 2017 yılındaki KHK ile 14 güne indirilmişti. OHAL’in kalkması durumunda ise eski uygulama yeniden hayata geçirilecek ve azami gözaltı süresi bireysel suçlarda 48 saat, örgütlü suçlarda 4 gün olacak. Tutukluk incelemeleri, dosya üzerinden değil duruşmalı bir şekilde yüz yüze yapılacak. Hazırlık soruşturması aşamasında avukatların dosyaya erişim hakkı da kısıtlanmayacak.

KHK ile valilere tanınan bazı yetkiler de OHAL’in kaldırılmasıyla birlikte son bulacak. Bunlar; toplumsal eylem ve etkinlikleri yasaklama, belli yerlerde yerleşim ve giriş-çıkışı yasaklama gibi yetkiler.

OHAL kaldırılması durumunda da devam edecek işlemlerden bazıları ise şunlar: Rektör atamalarında seçim sisteminin kaldırılması, evlilik programlarının yasaklanması, TSK İç Hizmet Kanunu’nda yapılan değişiklikler.

KHK ile kamu görevinden çıkartılanlar ve kapatılan kurumlar hakkında ise tıpkı OHAL sürecinde olduğu gibi OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu hüküm verecek. Yani doğrudan idari yargıya başvurmak mümkün olmayacak. Çünkü OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu’nun kurulmasını sağlayan KHK, daha sonradan yasalaşmıştır.