Türk Tarih Kurumu nedir, ne zaman kuruldu, kuruluş amacı nedir?

Türk Tarih Kurumu (TTK) nedir, ne zaman kuruldu? Türk Tarih Kurumu’nun kuruluş amacı nedir, ilk başkanı kimdir? Bu konu hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca sizler için derledik.

Türk Tarih Kurumu nedir?

Türk Tarih Kurumu (TTK), Türkleri “barbar”, ve “istilacı” olarak gösteren Batı merkezli tarih anlayışına karşı bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından oluşturulan bir kurumdur.

Türk Tarih Kurumu ne zaman kuruldu?

1931 yılında kurulan Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti‘nin ismi, 1935 yılında değiştirilerek Türk Tarih Kurumu oldu. Türk Tarih Kurumu’nun ilk başkanı ise Tevfik Bıyıkoğlu oldu. Bıyıkoğlu, 1931 ve 1932 yıllarında görev yapmıştı.

Türk Tarih Kurumu kuruluş amacı

Peki, Türk Tarih Kurumu kuruluş amacı nedir? Biraz önce de belirttiğimiz gibi TTK, Türkler hakkında Batı ülkelerinde var olan olumsuz yaklaşıma karşı tezler ortaya koymak için kurulmuştur.

Türkleri, “barbar” ve “göçebe” gibi olumsuz sıfatlarla tanımlayan Batı merkezli tarih anlayışı karşısında; Türklerin en eski çağlardan bu yana var olduğu ve medeniyete büyük katkılar sağladığı bilimsel bir şekilde savunulmuştur.

Şüphesiz bu atılımda Mustafa Kemal Atatürk’ün büyük payı vardı. Prof. Dr. Halil İnalcık bu konuda şunları söylemektedir: “Atatürk derin bir tarih bilgisine sahip eşi az önderlerden biridir. Onda bu şuur, bir yandan Türk tarihine derin bir bakış, öbür yandan tarih önünde yüksek bir sorumluluk duygusu şeklinde kendini gösterir. Nihayet, onun Türk tarihine bakış tarzı, bizzat bir tarihi etken niteliğini de kazanmıştır.” [1]

Atatürk, Sovyet Büyükelçi Y. Z. Surits ile yaptığı bir görüşmede, kirli ve Türklere hor bakan Batı bilimine güvenmediğini dile getirmiştir. [2]

Mustafa Kemal Atatürk, ölümünden önce yazdığı vasiyetinde, İş Bankası’ndaki hisselerinin yarısını TTK’ya bağışlamıştır. Bu durum, onun kuruma verdiği önemi açık bir şekilde göstermektedir.

TTK’nın kurulmasındaki bir diğer sebep de ulus devletin inşasına yardımcı olmasıydı. TTK’nın ilk çalışması, “Türk Tarihinin Ana Hatları” adlı kitap olmuştur.

1932 yılında “Türk Tarih Tezi” fikrinin ortaya atıldığı 1. Tarih Kongresi, 1932 yılında ise 2. Tarih Kongresi düzenlendi. İlk arkeolojik kazılar, 1935 yılında Alacahköyük‘te yapılmıştır. 2022 yılı itibarıyla TTK Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin’dir.

Kaynakça

[1] İnalcık, Halil, Atatürk ve Demokratik Türkiye, Kırmızı Yayınları, İstanbul, 2007, s.139

[2] Perinçek, Mehmet, Atatürk’ün Sovyetlerle Görüşmeleri: Sovyet Arşiv Belgeleriyle, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2005, s. 124